नयाँ दिल्ली - संयुक्त राज्य अमेरिकाले आफ्नो आन्तरिक र एसियामा सुरक्षित भविष्य र शान्ति चाहन्छ भने उसले भारतको जी२० अध्यक्षतालाई एक जागरणको रुपमा व्यवहार गर्नुपर्ने विश्लेषक जोर्जिया लेथरडेलले बताएका छन्।
भारत संसारको सबैभन्दा ठूलो लोकतान्त्रिक मुलुक हो र यद्यपि यसको राष्ट्रियताको तनाव धेरै पश्चिमी संवेदनाहरूसँग बाझिएको हुन सक्ने पारस्परिक रूपमा लाभदायक सम्बन्धको लागि आधारहरू चीनसँग भन्दा धेरै प्रशस्त छन्। राज्यले दशकौंदेखि पश्चिमले व्यापार निर्भरतामा टिपोट गरिरहेको छ।
जी२० मा धेरै एसियाली देशहरू सामेल छन् र भारतको अध्यक्षताले निश्चित रूपमा जापान र दक्षिण कोरिया जस्ता अमेरिका-सम्बद्ध राज्यहरूसँग क्षेत्रीय सहयोग र सहयोगको लागि मञ्च प्रदान गर्ने उनले बताएका छन्।
तर पूर्वी एसियामा स्थापित गठबन्धनलाई लिएर निरन्तर भइरहेका गलत टिप्पणीहरुले आगामी सम्बन्धलाई पनि असर गर्नसक्ने उनको बुझाइ छ। वास्तविकतामा भारतले साना र विकासशील राष्ट्रहरुप्रतिको भरोसलाई थप रुपमा अघि बढाएको छ। संयुक्त राज्य अमेरिकाले पुरानालाई सुरक्षित राख्नु भन्दा नयाँ पुलहरू निर्माण गर्न राम्रोसँग हेरेको छ।
हालै बढेको वार्षिक सैन्य बजेट लगभग ७२.६ बिलियन डलर र युद्ध-कठोर सशस्त्र बलहरूसँग भारत दक्षिण र दक्षिणपूर्व एशियामा चीनको एक मात्र गम्भीर दावेदार भएको नेशनल इन्टरेस्टमा रिपोर्ट गरिएको छ।
डोक्लाम (२०१७) र गलवान (२०२०) मा सीमा विवादहरू भर्खरैका दुई घटनाहरू हुन्, जसमा चीनले भारतको सार्वभौमिकताको सन्दर्भमा धक्का दिन खोजेको, तर पछि हट्न बाध्य भएको देखिन्छ।
ट्रम्प प्रशासनका भूतपूर्व रक्षा अधिकारी एल्ब्रिज कोल्बीले टिप्पणी गरेझैं, भारत 'साउथ एसियामा आधिपत्य विरोधी गठबन्धनको चट्टान हो' र फलस्वरूप संयुक्त राज्यले यसलाई बलियो बनाउन सक्ने काम गर्नुपर्छ।
यसबाहेक, भारत ऋण राहत र पुनर्संरचना प्रस्तावको साथसाथै न्यून र मध्यम आय भएका सरकारहरूलाई लगानी समर्थनको नयाँ इंजेक्शन प्रदान गर्न दिगो विकास लक्ष्यहरूको प्रोत्साहन प्याकेज सुरु गर्न पनि इच्छुक छ। नयाँ दिल्लीको जी२० अध्यक्षतालाई नवीकरणीय उर्जाको प्रवर्द्धन गर्न र जलवायुमा कारबाही गर्ने योजना पनि आशाजनक गिल्होलीले बताएका छन्।
विकासशील अर्थतन्त्रहरूलाई जलवायु सहायता प्रदान गर्नका लागि भारतले विश्व बैंकका सुधारहरूलाई सम्बोधन गर्न विशेषज्ञ समूह गठन गर्ने प्रयास गर्ने आन्तरिकहरूले सुझाव दिएका छन्। त्यस्ता योजनाहरूका विवरणहरू अपुष्ट भए पनि तिनीहरू चीनको फराकिलो बेल्ट एण्ड रोड इनिसिएटिभको शोषणकारी ऋण कूटनीतिको प्रतिरोध गर्ने आशाजनक कदम हुन सक्छन्।
भारतले पहिले नै ग्लोबल साउथको आवाजको रूपमा आफूलाई स्थान दिने दिशामा केही बाटो अघि बढाएको छ, जबकि चीनले विकासोन्मुख विश्वलाई अपांग बनाउने ऋण संकटको समाधानलाई रोक्न जारी राखेको द नेशनल इन्टरेस्टले रिपोर्ट गरेको छ।
यसबाहेक २०२३ को सुरुमा जी२० को अध्यक्षतामा यसको आरोहण देश र विश्वको लागि महत्त्वपूर्ण समयमा आएको छ किनभने यो कोरोनाभाइरस प्रतिक्रियाको आर्थिक प्रभावबाट रिलिज भइरहेको छ, यो बेइजिङको खराबीको दस्तकको प्रभाव हो।
जी२० सञ्चालनमा रहेको सबैभन्दा ठूलो बहुपक्षीय प्लेटफर्म हो, यसका सदस्य राष्ट्रहरूले विश्वको जीडीपीको ८५ प्रतिशत भन्दा बढी र मानव जनसंख्याको दुई तिहाइ प्रतिनिधित्व गर्दछ र भविष्यको अन्तर्राष्ट्रिय आर्थिक वृद्धिमा वार्ताहरू प्रबन्ध गर्न प्रमुख भूमिका खेल्छ।
मिडिया डबली डट कम २०७३ श्रावण १ गतेबाट डबली नेटवर्क्स प्रा. लि द्वारा संचालित नेपाली भाषाको अनलाइन समाचार पोर्टल हो । अनुसन्धान र खोजमुलक समाचारलाई प्राथामिकता राख्ने यस पोर्टलमा सम्प्रेषित समाचारलाई कपि गरि अन्य साइटमा जस्ताको तस्तै राख्न पूर्ण रुपमा निषेध गरिएको छ । कुनै समाचार कपि गर्ने र अनिवार्य रुपमा ब्याक्लिंक नदिएको पाइएमा प्रचलित साइबर कानुन अनुसार कारवाहि गरिने जानाकारी गराइन्छ ।